Theater

KAAP FURIE

Bellevue Lunch in regie van Nina de la Parra.

Twee zussen kapen een trein om aandacht te vragen voor seksuele intimidatie. Deze ludieke actie wordt via social media opgeëist door vrouwen wereldwijd, die de zussen opzwepen tot een grootse daad.

Proloog

KOORDeze dag is een vrouw van wereldformaat
Haar wimpers de zonnestralen waarmee de ochtend opensloeg
Haar tranen de regen waarmee onze lunch in het water viel
Deze dag is een vrouw in barensnood  
Haar buik zwelt op, bomvol leven,
en in de avond, wij zijn uw getuigen,
baart deze dag twee heldinnen
 
Twee heldinnen, zussen dus,
waarvan er één aan een noodrem trekt
een noodrem van een trein tussen hier en daar,
en kijk, midden in de polder, staat nu die trein,
zie: stil te staan
Passagiers duwen zich een weg naar buiten
dure hakken en fletse gympen stappen op het spoor
In het weiland loeit een twintigtal koeien
en achter hoge bomen sluimert stilletjes de zon
 
Deze dag is een vrouw van wereldformaat
Haar dochters, de heldinnen, zussen dus,
binden een conducteur vast in een tweedeklascoupé
Niemand luistert nog naar woorden, snapt u,
woorden van vrouwen werden zelden op waarde geschat
Daarom nu: een daad, een trein, een man
Een daad die niemand ooit vergeten kan
Opdat deze dag, deze vrouw,
oermoeder van eeuwig nageslacht,
nooit zal verdwijnen in de nacht.

1.

[JUDITH maakt foto’s van conducteur JOCHEM. Hij ligt in het gangpad, ingesnoerd als een rollade. GAIA staat met één been op zijn buik, als een jager op geschoten wild.]

JUDITHJij de jager, hij de prooi
GAIAZo?
JUDITHIets draaien met je gezicht
GAIAZo?
JUDITHJa, heel goed
En nu je hak iets meer in zijn buik
Alsof je het meent
JOCHEMAu!
GAIASorry
JUDITHNog een keer en strak de lens in kijken
JOCHEMAu
JUDITHMooi, heel mooi

[JUDITH richt zich op haar camera. GAIA kijkt naar buiten.]

JOCHEMKlaar?
[Stilte.]
JOCHEMZijn we klaar?
JUDITHNog eentje
Even draaien
JOCHEMZo?
JUDITHNee, naar links
JOCHEMZo?
JUDITHEn dat ik dan nog net je gezicht kan zien
JOCHEMZo?
JUDITHIetsje verder nog
Gai, als jij zijn jasje even aandoet
JOCHEMIk heb een beetje last van m’n nek
JUDITHZo, ja, zo!
Ja, ja, perfect!
GAIAWelke tag doen we? ‘Baas in eigen trein’,
‘RIP Lolita’ of…
JUDITH‘Loco, loco-motief, wissel, wisseling,
Nederlandse spoor… smeer… rails…’
JOCHEMSorry, maar…
JUDITHIk wil iets met ‘kapen’ denk ik of… storing…
Gestoord? … Ontspoord!
JOCHEMOké, dit is voor mij een beetje…
Misschien ook leuk er eentje staand te doen?
GAIAJaaaa! Als een soort totempaal!
Kijk, zo, en dan dans ik eromheen met dat fluitje en…

[GAIA helpt JOCHEM overeind.]

JUDITHIk weet niet of dat…
JOCHEMAls jij dan mijn jasje aanhoudt,
en mijn scanner zo,
dan kan ik hiertussen, wacht even hoor en dan,
oh kut, oh sorry,
m’n touwen zijn los, sorry hoor
GAIAGeeft niets, geeft niks
JUDITHMaak ze even vast

[GAIA brengt JOCHEM in positie en bindt zijn touwen weer vast.]

GAIAZo
JOCHEMIets strakker nog, anders ben ik ze zo weer kwijt

[GAIA bindt hem strakker vast.]

JOCHEMAu
GAIAZo beter?
JOCHEMBeter, dank je
JUDITHKlaar?

[JUDITH wil foto’s maken. GAIA schiet in de lach.]

JUDITHGaia…
GAIAJa sorry hoor, kijk dat hoofd
JOCHEMZeg, ik sta hier ontzettend mijn best te doen om…
JUDITHKom op. Jochem kijk naar haar,
Gaia, jij naar mij

[JOCHEM en GAIA schieten weer in de lach.]

JUDITHKOM OP NOU
GAIARustig. Niet zo serieus!
JUDITHNiet zo serieus?
GAIAIk bedoel niet…
JUDITHWij hebben zojuist een trein gekaapt he, jij en ik
GAIANou, aan een noodrem getrokken en gedaan alsof we…
JUDITHWij hebben een trein gekaapt
en houden een conducteur gegijzeld
JOCHEM‘gegijzeld, gegijzeld’
Alles voor de goede zaak!
JUDITHDit is echt
Dit moet echt zijn
Oké?
GAIAOké
JOCHEMOké
JUDITHWe doen dit samen
Wij, met z’n drieën

[JUDITH en GAIA maken een kinderlijk gebaar van een konijn naar elkaar, vervolgens leren ze het aan JOCHEM die met vastgebonden handen probeert mee te doen.]

JUDITHOké, nog één met z’n drietjes
Als jullie even draaien, dan kan ik zo
Ja, wacht, ik probeer even met links 
Ja? Klaar?

[JUDITH maakt selfie met JOCHEM en GAIA op achtergrond.]

2.

[GAIA pakt haar roze goodybag uit.]

JUDITHZitten we daar, op ‘internationale vrouwendag’, in een collegezaal vol vrouwen, óntzettend hetzelfde te vinden: over het verschil tussen gelijkheid en gelijkwaardigheid, over loon en zwangerschap, over kansen en plichten. De hele dag door de stad gesjokt, van museum tot bibliotheek, van lunchcafé tot gemeentehuis en overal krijg je van die roze plastic tasjes in je handen gestopt, goodybags, alsof het dáár om gaat, om de gratis kauwgom, de gratis Lactacyd, opdat mannen het volgend jaar wél aandurven om met ons in een zaal te zitten en mee te denken over een probleem dat echt niet alleen het onze is
JOCHEMMannen willen best meedenken maar we weten niet […]
JUDITHJa, wat is dat toch? Dat meisjes in de brugklas op zelfverdediging worden gezet, dat vrouwen elkaar kledingadviezen geven voor op kantoor. Waarom leert niemand jongens dat ze meisjes niet van hun fiets mogen trekken? Waarom leren mannen elkaar niet om naar de ervaring op Cv’s te kijken voor de juiste kandidaat, ipv naar het decolleté op het fotootje rechts bovenin?
JOCHEMNou, soms is het natuurlijk ook wel een beetje […]
JUDITHEn hoe is het in vredesnaam mogelijk dat er twee weken geleden een meisje verkracht wordt in een trein, waarna iedereen roept ‘dat er iets gebeuren moet’, ‘dat de maat nu vol is’ maar dat het op een dag als vandaag alleen maar gaat over duurzaam koken, verlofdagen en hoe je als vrouw een beetje fatsoenlijk kan plassen in een urinoir?
GAIAKortom: we waren teleurgesteld
JUDITHWe waren woedend
GAIAWe voelden ons niet gezien
JUDITHWe voelden ons niet gesteund
We voelden ons genegeerd
JOCHEMIk wist helemaal niet dat er een vrouwendag bestond
JUDITH8 maart: Internationale vrouwendag, sinds 1911
JOCHEMWist ik niet
JUDITHVanaf vandaag weet iedereen het

[GAIA houdt iets uit haar goodybag omhoog.]

GAIAWaar is dit voor?
JOCHEMLaat ‘s zien
GAIA‘de care cup: voordelig, duurzaam en gezond’
JOCHEM’t lijkt een soort kleine trechter
GAIAJa, maar dan zonder gaatje onderin
‘gezond’ vind ik zo gek
JOCHEMMisschien voor op je huid, voor de doorbloeding of zo?
GAIAOoooh ja, dat kan wel, dat het vacuüm trekt en dat het…
JUDITHHallo?
JOCHEMSorry, vrouwendag!
Wist ik niet, dus, maar ik heb wél meegelopen
met die mars vorige week, dat wel
JUDITHAlsof je een keuze had
JOCHEMSorry?
JUDITHAlsof de NS niet al haar conducteurs betaald heeft om mee te lopen
JOCHEMWe werden niet betaald
JUDITHOok geen briefje in je postvak, geen mailtje van kantoor?
‘Voor de goede zaak’, ‘voor het aanzien des bedrijfs’
JOCHEMNatuurlijk is het besproken, die mars werd notabene georganiseerd door de Spoorwegen
En terecht natuurlijk
JUDITHHypocriete zak
GAIAHij is toch gegaan?
JUDITHMoet ik, nee moeten wij, daar blij mee zijn?
Dat mannen enkel in beweging komen voor vrouwen als er geld mee gemoeid is of een goede naam?
Laten we eerlijk zijn: geen ridder wilde ooit de jonkvouw, er hing altijd een beloning aan vast: een kroon, de roem, kasteel, een paard
JOCHEMIk twijfelde of ik mijn werkkleding zou dragen
GAIAEn?
JOCHEMJa
JUDITHDus twee conducteurs bespringen een zestienjarig meisje in een nachttrein en jij vindt het gepast om tijdens die mars tegen seksuele intimidatie gewoon dat NS-logo op je borst te dragen?
Als een hakenkruis tijdens dodenherdenking?
JOCHEMIk wilde gewoon laten zien dat wij niet allemaal zo zijn
JUDITH‘Wij’?
JOCHEM‘Wij’ conducteurs, ‘wij’ mannen, ‘wij’ mensen
GAIAEen eindeloze tocht van kaarsjes en voetstappen en het was zo stil, zo stil dat je dacht dat je […]
JUDITHEn nog geen week na die stille tocht sjokken wij op Internationale vrouwendag door onze hoofdstad, omringd door meisjes in T-shirts met ludieke teksten als ‘Feminism is my second favorite F-word’ en ‘My pussy, my rules’, op de voet gevolgd door pensionada’s met proefmonstertjes aardbeienkwark
Sjokkende schapen blatend richting slachtbank
En ik, ik voel een woede, een onrecht zo groot, dat ik, dat ik, dat ik breek
JOCHEMIk snap het, ik snap het echt
JUDITHUiteindelijk snap jij niks, echt
JOCHEMOh
JUDITHJa
JOCHEMOmdat ik een man ben?
JUDITHOmdat je onwetend bent
JOCHEM’t is een menstruatiecup
Staat onderop de doos
JUDITHDat wist ze best
Mijn zusje wilde je alleen een goed gevoel geven
zo is ze: lief maar behaagziek
Ze weet dat mannen zich vooral goed voelen, man voelen, als ze vrouwen iets kunnen uitleggen
GAIAWel een onhandig ding om erin te frotten, kijk het is […]
JOCHEMMag dat touw wat losser? Ik krijg last van m’n arm

[GAIA wil opstaan. JUDITH is haar voor, loopt naar JOCHEM.]

JUDITHDankjewel
Dat je ons helpt
JOCHEMAlles voor de goede zaak

[Stilte. JUDITH helpt hem niet.]

JOCHEMIetsje losser zou fijn zijn
JUDITHJa
JOCHEMIetsje maar hoor
JUDITHJa, ’t is meer voor het beeld straks, snap je?
Ze zullen zo wel komen

[JUDITH loopt naar het raam, kijkt.]

JOCHEMZe nemen nogal de tijd, of misschien zien we ze niet, proberen ze via de achterste coupé […]
Wat heb jij nou?

[GAIA heeft een mes in haar handen, in de verpakking.]

GAIAEen fileermes
Cadeautje van de kookworkshop

[GAIA en JUDITH tot publiek.]

GAIAWij zijn geen slechte mensen
KOORZeg het
JUDITHWij hebben het beste met de wereld voor
KOORZeg het
GAIAWij willen aandacht vragen voor de goede zaak
KOORZeg het
JUDITHWij willen betere mensen worden dan we waren
KOORZeg het
GAIAMensen die iets doen
KOORJa!
JUDITHMensen die niet wegkijken
KOORNee!
GAIAMensen die opstaan, aan de rem trekken en zeggen
JUDITH & GAIANU IS HET GENOEG
KOORNU IS HET GENOEG, NU IS HET GENOEG, NU IS HET GENOEG!

JUSTUS

Schrijvers op de Vloer. Theater Bellevue, TG Nachtgasten en de Nieuwe Oost. 2021.

Toen Benjamin vier jaar oud was schoot hij zijn zesjarige buurjongen dood, waarna het verbod op wapenbezit tot stand kwam. Met één goed gemikt schot werd hij zowel moordenaar als martelaar. De gedaante van de waarheid transformeert …

EEN KLEIN LEED

Een klein leed is tragikomisch muziektheater over dooie mussen en halflege glazen. Een voorstelling van KASKO en Consensus Vocalis, in regie van Stijn Dijkema. Met een monoloog, een hoorn en een vrouwenkoor brengen ze een ode aan het leed dat leven heet. 2022.

Fragment

MAN

Ik heb dus een neefje: …

HET BURGERBEEST

“de echte monsters liggen niet onder ons bed, maar er in”

Een klein dorp wordt opgeschrikt door een dreiging van buitenaf: er is een beest op komst. Het omsingelt hun huizen, dringt door in hun hoofden en drijft de dorpelingen uiteen. De angst voor het grote onbekende zet de onderlinge …

GODENZOON

Tekstsmederij, onder begeleiding van Nathan Vecht. Première op Festival Cement 2016.

‘Als er bloed moet vloeien
dan kiezen wij simpelweg
voor de kleinste plas.’

GODENZOON is een wake voor rechtvaardigheid, een wake voor een kind dat nog niet gestorven is. De president en zijn vrouw staan voor de onmogelijke keuze hun zoon …

TE VEEM! (muziektheater)

Zeeheldenvariaties: Over het IJ en Grachtenfestival 2015

‘Elke zeeheld heeft een thuis’
Een meisje even exotisch als koffie, twee idealisten in een tent op zolder en een man die zich stuk bijt op steen: tijdloze zeehelden op zoek naar een thuis. Ontdek in dit muzikale drieluik hoe werkgebouw het Veem transformeerde …

WEES (muziektheater)

Festival Boulevard 2014, tg Hertog Zout

WEES gaat over opgroeien zonder ouders. Misschien waren ze er niet, misschien wilden ze er niet zijn. Een theatervoorstelling over ontworteling en de onontkoombare gevolgen daarvan. Een verhaal over een vrouw, een dochter, die nu zelf moeder is. Krampachtig probeert ze niet dezelfde fouten …

TREK

Over het IJ 2014: zeecontainerprogramma

Achter de muren van een opgebrand Fort Europa slaat de twijfel toe. Onze xenofobie heeft ons niet beschermd tegen de grote boze buitenwereld, het heeft ons er van afgesneden. Dit Nederland staat stil terwijl de wereld draait op volle toeren. De stad van de toekomst …