KAAP FURIE
Bellevue Lunch in regie van Nina de la Parra.
Twee zussen kapen een trein om aandacht te vragen voor seksuele intimidatie. Deze ludieke actie wordt via social media opgeëist door vrouwen wereldwijd, die de zussen opzwepen tot een grootse daad.
Proloog
| KOOR | Deze dag is een vrouw van wereldformaat Haar wimpers de zonnestralen waarmee de ochtend opensloeg Haar tranen de regen waarmee onze lunch in het water viel Deze dag is een vrouw in barensnood Haar buik zwelt op, bomvol leven, en in de avond, wij zijn uw getuigen, baart deze dag twee heldinnen Twee heldinnen, zussen dus, waarvan er één aan een noodrem trekt een noodrem van een trein tussen hier en daar, en kijk, midden in de polder, staat nu die trein, zie: stil te staan Passagiers duwen zich een weg naar buiten dure hakken en fletse gympen stappen op het spoor In het weiland loeit een twintigtal koeien en achter hoge bomen sluimert stilletjes de zon Deze dag is een vrouw van wereldformaat Haar dochters, de heldinnen, zussen dus, binden een conducteur vast in een tweedeklascoupé Niemand luistert nog naar woorden, snapt u, woorden van vrouwen werden zelden op waarde geschat Daarom nu: een daad, een trein, een man Een daad die niemand ooit vergeten kan Opdat deze dag, deze vrouw, oermoeder van eeuwig nageslacht, nooit zal verdwijnen in de nacht. |
1.
[JUDITH maakt foto’s van conducteur JOCHEM. Hij ligt in het gangpad, ingesnoerd als een rollade. GAIA staat met één been op zijn buik, als een jager op geschoten wild.]
| JUDITH | Jij de jager, hij de prooi |
| GAIA | Zo? |
| JUDITH | Iets draaien met je gezicht |
| GAIA | Zo? |
| JUDITH | Ja, heel goed En nu je hak iets meer in zijn buik Alsof je het meent |
| JOCHEM | Au! |
| GAIA | Sorry |
| JUDITH | Nog een keer en strak de lens in kijken |
| JOCHEM | Au |
| JUDITH | Mooi, heel mooi |
[JUDITH richt zich op haar camera. GAIA kijkt naar buiten.]
| JOCHEM | Klaar? |
| [Stilte.] | |
| JOCHEM | Zijn we klaar? |
| JUDITH | Nog eentje Even draaien |
| JOCHEM | Zo? |
| JUDITH | Nee, naar links |
| JOCHEM | Zo? |
| JUDITH | En dat ik dan nog net je gezicht kan zien |
| JOCHEM | Zo? |
| JUDITH | Ietsje verder nog Gai, als jij zijn jasje even aandoet |
| JOCHEM | Ik heb een beetje last van m’n nek |
| JUDITH | Zo, ja, zo! Ja, ja, perfect! |
| GAIA | Welke tag doen we? ‘Baas in eigen trein’, ‘RIP Lolita’ of… |
| JUDITH | ‘Loco, loco-motief, wissel, wisseling, Nederlandse spoor… smeer… rails…’ |
| JOCHEM | Sorry, maar… |
| JUDITH | Ik wil iets met ‘kapen’ denk ik of… storing… Gestoord? … Ontspoord! |
| JOCHEM | Oké, dit is voor mij een beetje… Misschien ook leuk er eentje staand te doen? |
| GAIA | Jaaaa! Als een soort totempaal! Kijk, zo, en dan dans ik eromheen met dat fluitje en… |
[GAIA helpt JOCHEM overeind.]
| JUDITH | Ik weet niet of dat… |
| JOCHEM | Als jij dan mijn jasje aanhoudt, en mijn scanner zo, dan kan ik hiertussen, wacht even hoor en dan, oh kut, oh sorry, m’n touwen zijn los, sorry hoor |
| GAIA | Geeft niets, geeft niks |
| JUDITH | Maak ze even vast |
[GAIA brengt JOCHEM in positie en bindt zijn touwen weer vast.]
| GAIA | Zo |
| JOCHEM | Iets strakker nog, anders ben ik ze zo weer kwijt |
[GAIA bindt hem strakker vast.]
| JOCHEM | Au |
| GAIA | Zo beter? |
| JOCHEM | Beter, dank je |
| JUDITH | Klaar? |
[JUDITH wil foto’s maken. GAIA schiet in de lach.]
| JUDITH | Gaia… |
| GAIA | Ja sorry hoor, kijk dat hoofd |
| JOCHEM | Zeg, ik sta hier ontzettend mijn best te doen om… |
| JUDITH | Kom op. Jochem kijk naar haar, Gaia, jij naar mij |
[JOCHEM en GAIA schieten weer in de lach.]
| JUDITH | KOM OP NOU |
| GAIA | Rustig. Niet zo serieus! |
| JUDITH | Niet zo serieus? |
| GAIA | Ik bedoel niet… |
| JUDITH | Wij hebben zojuist een trein gekaapt he, jij en ik |
| GAIA | Nou, aan een noodrem getrokken en gedaan alsof we… |
| JUDITH | Wij hebben een trein gekaapt en houden een conducteur gegijzeld |
| JOCHEM | ‘gegijzeld, gegijzeld’ Alles voor de goede zaak! |
| JUDITH | Dit is echt Dit moet echt zijn Oké? |
| GAIA | Oké |
| JOCHEM | Oké |
| JUDITH | We doen dit samen Wij, met z’n drieën |
[JUDITH en GAIA maken een kinderlijk gebaar van een konijn naar elkaar, vervolgens leren ze het aan JOCHEM die met vastgebonden handen probeert mee te doen.]
| JUDITH | Oké, nog één met z’n drietjes Als jullie even draaien, dan kan ik zo Ja, wacht, ik probeer even met links Ja? Klaar? |
[JUDITH maakt selfie met JOCHEM en GAIA op achtergrond.]
2.
[GAIA pakt haar roze goodybag uit.]
| JUDITH | Zitten we daar, op ‘internationale vrouwendag’, in een collegezaal vol vrouwen, óntzettend hetzelfde te vinden: over het verschil tussen gelijkheid en gelijkwaardigheid, over loon en zwangerschap, over kansen en plichten. De hele dag door de stad gesjokt, van museum tot bibliotheek, van lunchcafé tot gemeentehuis en overal krijg je van die roze plastic tasjes in je handen gestopt, goodybags, alsof het dáár om gaat, om de gratis kauwgom, de gratis Lactacyd, opdat mannen het volgend jaar wél aandurven om met ons in een zaal te zitten en mee te denken over een probleem dat echt niet alleen het onze is |
| JOCHEM | Mannen willen best meedenken maar we weten niet […] |
| JUDITH | Ja, wat is dat toch? Dat meisjes in de brugklas op zelfverdediging worden gezet, dat vrouwen elkaar kledingadviezen geven voor op kantoor. Waarom leert niemand jongens dat ze meisjes niet van hun fiets mogen trekken? Waarom leren mannen elkaar niet om naar de ervaring op Cv’s te kijken voor de juiste kandidaat, ipv naar het decolleté op het fotootje rechts bovenin? |
| JOCHEM | Nou, soms is het natuurlijk ook wel een beetje […] |
| JUDITH | En hoe is het in vredesnaam mogelijk dat er twee weken geleden een meisje verkracht wordt in een trein, waarna iedereen roept ‘dat er iets gebeuren moet’, ‘dat de maat nu vol is’ maar dat het op een dag als vandaag alleen maar gaat over duurzaam koken, verlofdagen en hoe je als vrouw een beetje fatsoenlijk kan plassen in een urinoir? |
| GAIA | Kortom: we waren teleurgesteld |
| JUDITH | We waren woedend |
| GAIA | We voelden ons niet gezien |
| JUDITH | We voelden ons niet gesteund We voelden ons genegeerd |
| JOCHEM | Ik wist helemaal niet dat er een vrouwendag bestond |
| JUDITH | 8 maart: Internationale vrouwendag, sinds 1911 |
| JOCHEM | Wist ik niet |
| JUDITH | Vanaf vandaag weet iedereen het |
[GAIA houdt iets uit haar goodybag omhoog.]
| GAIA | Waar is dit voor? |
| JOCHEM | Laat ‘s zien |
| GAIA | ‘de care cup: voordelig, duurzaam en gezond’ |
| JOCHEM | ’t lijkt een soort kleine trechter |
| GAIA | Ja, maar dan zonder gaatje onderin ‘gezond’ vind ik zo gek |
| JOCHEM | Misschien voor op je huid, voor de doorbloeding of zo? |
| GAIA | Ooooh ja, dat kan wel, dat het vacuüm trekt en dat het… |
| JUDITH | Hallo? |
| JOCHEM | Sorry, vrouwendag! Wist ik niet, dus, maar ik heb wél meegelopen met die mars vorige week, dat wel |
| JUDITH | Alsof je een keuze had |
| JOCHEM | Sorry? |
| JUDITH | Alsof de NS niet al haar conducteurs betaald heeft om mee te lopen |
| JOCHEM | We werden niet betaald |
| JUDITH | Ook geen briefje in je postvak, geen mailtje van kantoor? ‘Voor de goede zaak’, ‘voor het aanzien des bedrijfs’ |
| JOCHEM | Natuurlijk is het besproken, die mars werd notabene georganiseerd door de Spoorwegen En terecht natuurlijk |
| JUDITH | Hypocriete zak |
| GAIA | Hij is toch gegaan? |
| JUDITH | Moet ik, nee moeten wij, daar blij mee zijn? Dat mannen enkel in beweging komen voor vrouwen als er geld mee gemoeid is of een goede naam? Laten we eerlijk zijn: geen ridder wilde ooit de jonkvouw, er hing altijd een beloning aan vast: een kroon, de roem, kasteel, een paard |
| JOCHEM | Ik twijfelde of ik mijn werkkleding zou dragen |
| GAIA | En? |
| JOCHEM | Ja |
| JUDITH | Dus twee conducteurs bespringen een zestienjarig meisje in een nachttrein en jij vindt het gepast om tijdens die mars tegen seksuele intimidatie gewoon dat NS-logo op je borst te dragen? Als een hakenkruis tijdens dodenherdenking? |
| JOCHEM | Ik wilde gewoon laten zien dat wij niet allemaal zo zijn |
| JUDITH | ‘Wij’? |
| JOCHEM | ‘Wij’ conducteurs, ‘wij’ mannen, ‘wij’ mensen |
| GAIA | Een eindeloze tocht van kaarsjes en voetstappen en het was zo stil, zo stil dat je dacht dat je […] |
| JUDITH | En nog geen week na die stille tocht sjokken wij op Internationale vrouwendag door onze hoofdstad, omringd door meisjes in T-shirts met ludieke teksten als ‘Feminism is my second favorite F-word’ en ‘My pussy, my rules’, op de voet gevolgd door pensionada’s met proefmonstertjes aardbeienkwark Sjokkende schapen blatend richting slachtbank En ik, ik voel een woede, een onrecht zo groot, dat ik, dat ik, dat ik breek |
| JOCHEM | Ik snap het, ik snap het echt |
| JUDITH | Uiteindelijk snap jij niks, echt |
| JOCHEM | Oh |
| JUDITH | Ja |
| JOCHEM | Omdat ik een man ben? |
| JUDITH | Omdat je onwetend bent |
| JOCHEM | ’t is een menstruatiecup Staat onderop de doos |
| JUDITH | Dat wist ze best Mijn zusje wilde je alleen een goed gevoel geven zo is ze: lief maar behaagziek Ze weet dat mannen zich vooral goed voelen, man voelen, als ze vrouwen iets kunnen uitleggen |
| GAIA | Wel een onhandig ding om erin te frotten, kijk het is […] |
| JOCHEM | Mag dat touw wat losser? Ik krijg last van m’n arm |
[GAIA wil opstaan. JUDITH is haar voor, loopt naar JOCHEM.]
| JUDITH | Dankjewel Dat je ons helpt |
| JOCHEM | Alles voor de goede zaak |
[Stilte. JUDITH helpt hem niet.]
| JOCHEM | Ietsje losser zou fijn zijn |
| JUDITH | Ja |
| JOCHEM | Ietsje maar hoor |
| JUDITH | Ja, ’t is meer voor het beeld straks, snap je? Ze zullen zo wel komen |
[JUDITH loopt naar het raam, kijkt.]
| JOCHEM | Ze nemen nogal de tijd, of misschien zien we ze niet, proberen ze via de achterste coupé […] Wat heb jij nou? |
[GAIA heeft een mes in haar handen, in de verpakking.]
| GAIA | Een fileermes Cadeautje van de kookworkshop |
[GAIA en JUDITH tot publiek.]
| GAIA | Wij zijn geen slechte mensen |
| KOOR | Zeg het |
| JUDITH | Wij hebben het beste met de wereld voor |
| KOOR | Zeg het |
| GAIA | Wij willen aandacht vragen voor de goede zaak |
| KOOR | Zeg het |
| JUDITH | Wij willen betere mensen worden dan we waren |
| KOOR | Zeg het |
| GAIA | Mensen die iets doen |
| KOOR | Ja! |
| JUDITH | Mensen die niet wegkijken |
| KOOR | Nee! |
| GAIA | Mensen die opstaan, aan de rem trekken en zeggen |
| JUDITH & GAIA | NU IS HET GENOEG |
| KOOR | NU IS HET GENOEG, NU IS HET GENOEG, NU IS HET GENOEG! |